Czy wilkołaki istniały? Rzecz o Berserkerach
Wilkołaki zagościły w kulturze masowej na dobre. Pojawiają się w książkach, komiksach, filmach i grach komputerowych. Z czasem negatywny wizerunek tego stwora jako straszydła rodem z horroru zaczął się stopniowo ocieplać i obecnie wilkołaki coraz częściej stają się bohaterami pozytywnymi, czego przykładem może być Remus Lupin z cyklu o Harrym Potterze. Jakie są jednak korzenie tego mitu i czy wilkołaki istniały kiedyś naprawdę? Jedne z pierwszych wzmianek o tych stworzeniach można spotkać w mitologii greckiej w micie o Likaonie, który za próbę oszukania bogów wraz z synami został przeklęty i miał zamieniać się w wilka. O wilkołakach wspomina również Herodot w swoich Dziejach pisząc, że umiejętność lykantropii, czyli przemiany w wilka posiadali członkowie plemienia Neurów żyjący nad rzeką Boh (tereny dzisiejszej Ukrainy). Z wilkołakami łączeni są również skandynawscy wojownicy określani mianem Ulfhendar lub Berserker, choć Ci drudzy mieli posiadać moc przemiany w niedźwiedzia. Zjawisko przemiany w zwierzęta lub stwory zwierzopodobne znane jest również poza Europą. W Afryce wspomina się o ludziach przybierających się w leopardy lub lwy, w Ameryce kojoty lub leopardy, w Azji tygrysy lub lisy. Przemiana często ma związek z różnego rodzaju praktykami magicznymi i tajnymi stowarzyszeniami.
Podróżnicy poznali między innymi mity związane z lykantropią. Odkrywali jak funkcjonowały grupy zmiennokształtnych wojowników siejących postrach wśród ludności i jak się przed nimi broniono. Dowiedzieli się również jak dawne podania mają się do współczesnych badań archeologicznych i antropologicznych. Dzięki tym informacjom próbowali odtworzyć ceremonię przemiany w wilkołaka.
W ten tajemniczy świat zabrał nas pan mgr Karol Żołędziowski - archeolog, doktorant Ośrodka Badań nad Antykiem Uniwersytetu Warszawskiego, konserwator zabytków metalowych w Państwowym Muzeum Archeologicznym, rekonstruktor historyczny i rzemieślnik wykonujący rekonstrukcje zabytków z różnych okresów historii. Przygotowuje dysertację poświęconą metalurgii kolorowej na wczesnośredniowiecznej Jaćwieży. Jego zainteresowania badawcze to archeometalurgia i archeologia doświadczalna, życie codzienne oraz dawne i współczesne sztuki walki.